
5 “Cạm Bẫy” Chết Người về Thương Hiệu Mà Hơn 90% SME Việt Nam Mắc Phải
Bạn là chủ một doanh nghiệp SME. Mỗi ngày của bạn là một cuộc chiến với dòng tiền, đơn hàng và chi phí. Giữa bộn bề đó, hai từ “thương hiệu” nghe có vẻ thật xa xỉ, tốn kém và không “ra tiền” ngay lập tức. Nhưng chính cách nghĩ đó lại là một “cạm bẫy” khiến rất nhiều doanh nghiệp mãi mắc kẹt trong cuộc chiến về giá và khó có thể lớn mạnh.
Thực tế, theo các thống kê, có tới 98% doanh nghiệp tại Việt Nam là SME, nhưng phần lớn trong số đó chưa xây dựng được thương hiệu đủ mạnh để tạo ra lợi thế cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp thậm chí thất bại không phải vì sản phẩm tệ, mà vì thiếu một chiến lược kinh doanh và thương hiệu hiệu quả.
Vậy đâu là những sai lầm cốt lõi mà các SME Việt Nam thường gặp phải trên hành trình xây dựng “tài sản” vô giá này?
Bẫy 1: “Làm thương hiệu à? Thiết kế cho mình cái logo là được!”
- Biểu hiện: Đây là suy nghĩ phổ biến nhất. Chủ doanh nghiệp SME xem việc có một logo đẹp, một cái tên hay là đã hoàn thành 80-90% công việc xây dựng thương hiệu.
- Sự thật phũ phàng: Logo chỉ là “bề mặt” của tảng băng chìm thương hiệu. Nó là diện mạo, không phải linh hồn. Bản chất của thương hiệu là tạo ra một vị thế độc nhất và một lời hứa giá trị rõ ràng trong tâm trí khách hàng.
- Hậu quả: Bạn có một “diện mạo” bóng bẩy nhưng “tính cách” lại mờ nhạt. Khách hàng thấy logo chuyên nghiệp, nhưng khi tương tác với fanpage, website hay nhân viên thì lại nhận về một trải nghiệm hoàn toàn khác. Sự thiếu nhất quán này phá vỡ lòng tin nhanh hơn bạn tưởng.
Nhiều doanh nghiệp vẫn còn hiểu nhầm làm Nhận diện thương hiệu là chỉ làm 1 bộ Logo
Bẫy 2: “Cứ chạy quảng cáo ra đơn đã, thương hiệu tính sau”
- Biểu hiện: Dồn hết ngân sách vào các chiến dịch quảng cáo ngắn hạn trên Facebook, TikTok để có đơn hàng ngay lập tức. Việc xây dựng nhận diện bị xem là một chi phí “xa xỉ”, chỉ dành cho các “ông lớn”.
- Sự thật phũ phàng: Đây là tư duy “đốt tiền” thiếu bền vững. Theo một báo cáo, các doanh nghiệp SME thường không quá đầu tư vào Marketing một cách bài bản, ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển và quảng bá sản phẩm. Quảng cáo không dựa trên một nền tảng thương hiệu rõ ràng sẽ không tạo ra giá trị dài hạn.
- Hậu quả: “Hội chứng nghiện quảng cáo” – ngừng chạy quảng cáo là doanh số lập tức lao dốc. Bạn bán được hàng nhưng khách hàng không nhớ bạn là ai, không có lý do để quay lại, và càng không có lý do để trả một mức giá cao hơn. Bạn không xây dựng được tài sản quý giá nhất: lòng trung thành.
Tư duy ăn xổi thiếu bền vững khi chỉ đổ tiền vào quảng cáo mà không có chiến lược Xây dựng thương hiệu lâu dài
Bẫy 3: “Làm cho ‘sang’ lên, bắt chước ‘trend’ là được”
- Biểu hiện: Thấy một thương hiệu lớn thành công với phong cách tối giản, sang trọng, SME cũng vội vã sao chép y hệt, bất kể sản phẩm và khách hàng mục tiêu của mình thuộc phân khúc nào.
- Sự thật phũ phàng: Mục tiêu của thương hiệu là khác biệt, không phải là bản sao. Một thương hiệu mạnh phải phản ánh đúng sự thật của doanh nghiệp và giá trị mà nó mang lại cho đúng đối tượng khách hàng.
- Hậu quả: Tạo ra một hình ảnh không phù hợp. Khách hàng mục tiêu ở phân khúc bình dân có thể cảm thấy “xa cách”, trong khi khách hàng cao cấp lại dễ dàng nhận ra sự không tương xứng giữa “vỏ bọc” và “chất lượng” thực tế. Thương hiệu của bạn trở nên lạc lõng.
Bắt trend để Viral nhưng thiếu chiến lược rõ ràng dẫn đến ngày càng xa cách khách hàng
Bẫy 4: “Thiết kế xong bộ nhận diện rồi… cất tủ”
- Biểu hiện: Đầu tư một khoản tiền để có bộ nhận diện thương hiệu (Brand Guidelines) hoàn chỉnh. Sau buổi họp ra mắt hoành tráng, cuốn cẩm nang đó bị cất vào ngăn kéo và dần bị lãng quên.
- Sự thật phũ phàng: Thiết kế chỉ là 10% công việc, 90% còn lại là quản trị và đảm bảo tính nhất quán trong mọi hoạt động hàng ngày.
- Hậu quả: Sự thiếu nhất quán diễn ra ở khắp mọi nơi. Fanpage dùng một font chữ, website dùng một bảng màu khác, bao bì sản phẩm lại một kiểu. Mỗi nhân viên lại “sáng tạo” theo một cách riêng. Dần dần, hình ảnh thương hiệu trong mắt khách hàng trở thành một mớ hỗn độn, thiếu chuyên nghiệp.
Không bám sát Guideline vận hành Nhận diện thương hiệu dẫn tới việc “Râu ông này cắm cằm bà kia”
Bẫy 5: “Thương hiệu là việc của phòng marketing thôi”
- Biểu hiện: Người sáng lập, CEO phó mặc hoàn toàn việc xây dựng thương hiệu cho một vài nhân sự marketing, và chỉ quan tâm đến các con số về doanh thu.
- Sự thật phũ phàng: Thương hiệu là trách nhiệm của TOÀN BỘ doanh nghiệp, và người thuyền trưởng phải là người lãnh đạo. Trải nghiệm thương hiệu được tạo ra từ mọi điểm chạm: từ cách kế toán xuất hóa đơn, cách nhân viên kho đóng gói, cho đến cách bảo vệ chào khách.
- Hậu quả: Tạo ra một “thương hiệu trên giấy”. Phòng marketing nói một đằng, nhưng phòng chăm sóc khách hàng lại làm một nẻo. Khách hàng nhận về những trải nghiệm mâu thuẫn, và lời hứa thương hiệu trở nên vô nghĩa.
Xây dựng thương hiệu là trách nhiệm của toàn thể công ty, không phải chỉ 1 phòng ban
Đâu là gốc rễ của mọi sai lầm?
Tất cả những “cạm bẫy” trên đều xuất phát từ một tư duy cốt lõi: Xem thương hiệu là CHI PHÍ thay vì là một TÀI SẢN ĐẦU TƯ dài hạn.
Khi xem nó là chi phí, bạn sẽ muốn làm cho nhanh, rẻ và có kết quả ngay. Khi xem nó là tài sản, bạn sẽ kiên nhẫn xây dựng nền móng, chăm sóc và vun đắp để nó lớn mạnh và sinh lời bền vững trong tương lai.
Đừng để doanh nghiệp của bạn gia nhập vào con số hàng chục ngàn SME phải vật lộn mỗi năm vì đi sai hướng ngay từ đầu. Hãy bắt đầu đúng, bằng việc xây dựng một nền tảng thương hiệu vững chắc. Đó không phải là chi phí, đó là khoản đầu tư thông minh nhất cho tương lai của chính bạn.
Thương hiệu của bạn có mắc phải 1 trong 5 cạm bẫy ở trên hay không? Đồng hành ngay với Design.Market để được tư vấn thêm bạn nhé!